هنگامی که قند خون شما بالا می رود، بخشی از این قندها به مولکول های هموگلوبین در گلبول های قرمز خون متصل می شوند.
با اندازه گیری تعداد گلبول های شرکت کننده در این پیوندها می توان به طور تقریبی میانگین قند خون روزانه ی فرد را در مدت 2تا 3 ماه گذشته محاسبه کرد.
تفسیر آزمایش
نتیجه ی این آزمایش بصورت درصدی گزارش می شود و با برآورد مقدار A1C می توان به میانگین قند خون روزانه در چندماه اخیر پی برد. به طور مثال زمانیکه HbA1C فرد 5 درصد گزارش شود، به این معنی است که میانگین قند خون روزانه ی وی در چند ماه اخیر 97 mg/dl می باشد. .اگر میزان HbA1c فرد 7 درصد باشد، این عدد 154 mg/dl می باشد.
اهمیت این آزمایش
اهمیت این آزمایش نه تنها برای بیماران دیابتی و روند درمان آنها اهمیت دارد، بلکه به کمک آن می توانیم دیابت نوع دو را پیش از شروع علایم بیماری تشخیص دهیم و از ابتلا به دیابت افراد در معرض خطر، پیشگیری نماییم.
مقدار A1C در افراد سالم باید کمتر از 5.7درصد باشد. این شاخص برای افراد مستعد دیابت در محدوده ی 6.4 تا 5.7 درصد مشاهده می شود و در بیماران دیابتی بالاتر از.6.5 درصد می باشد.
به همین منظور یکی از اهداف درمانی دیابت در دراز مدت کنترل HbA1C در محدوده ی کمتر از 7درصد می باشد.
بطور کلی پایش HbA1c در پیگیری درمان دیابت از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که نتیجه ی این آزمون مشخص می کند که بیمار در ادامه ی راه نیاز به چه مراقبت ها و درمان هایی جهت کنترل قند خون و عوارض ناشی از آن نیازمند است.
محدودیت های آزمایش HbA1c
از آنجا که این شاخص میانگین قند خون روزانه در مدت چندماه را نشان می دهد، تفسیر آن با محدودیت هایی مواجه است.
بطور مثال دو بیمار را در نظر بگیرید که هر دو HbA1c 7 درصد دارند که معادل میانگین قند روزانه ی 154 mg/dl می باشد. فرد اول در برخی از روزها افت قند خون را تجربه کرده است و سطح قند خون وی به 40 mg/dl نیز رسیده است ولی در باقی روزها ممکن است قندخون 300 mg/dl را نیز تجربه کرده باشد. از طرفی بیمار دیگر در اکثر روزهای چند ماه اخیر قند خون ثابت، در حدود 150 mg/dl داشته است. اما میانگین قند خون روزانه ی هردو بیمار طبق نتایج آزمایش HbA1c 154 mg/dl بدست آمده است.
به همین خاطر است که نتایج این آزمایش درکنار اندازه گیری قند خون بصورت دوره ای و روزانه معنی دار و قابل اطمینان می باشد.
شرایط آزمایش
این تست یک آزمایش خون ساده است که نیاز به ناشتا بودن ندارد و در هر موقعیتی می تواند انجام شود. همچنین برای انجام این تست امروزه دستگاه های خانگی نیزتولید شده اند که مانند دستگاه های رایج تست قند خون، عملکرد ساده ای دارند.
فواصل مناسب آزمایش
استانداردی که انجمن دیابت آمریکا جهت پایش A1c در نظر گرفته است برای افراد مستعد دیابت حداقل یک مرتبه در سال ، برای مبتلایان به دیابت نوع دوم 2بار در سال و برای مبتلایان به دیابت نوع یک 4بار در سال ( در صورتی که بیماری تحت کنترل قرار گرفته باشد.) می باشد.
از آنجا که هدف این تست بررسی قند خون در یک بازه ی زمانی نسبتا طولانی می باشد و با توجه به شرایط و طول عمرسلول های خونی، انجام این آزمایش بیشتر از 4 مرتبه در سال ارزش خاصی ندارد.
امکان خطا در آزمایش A1c
در صورتی که فرد مبتلا به مشکلات خونی باشد، به صورتی که هموگلوبین موجود در خون وی کمتر از حد طبیعی باشد یا عمر سلول های خونی فرد در اثر بیماری کوتاه تر باشد، نتیجه ی این آزمایش دقت و صحت کامل نخواهد داشت.
در نتیجه در مورد سوابق کم خونی و سایر بیماری ها لازم است حتما با پزشک مربوطه مشورت شود.
